जाफराबाद/ जालना कव्हरेज न्यूज: जाफराबाद तालुक्यातील हिवराकाबली गावातील शेतकऱ्यांना हुमणी अळीच्या प्रादुर्भावामुळे यंदा सोयाबीन पिकाचे मोठे नुकसान सहन करावे लागत आहे. हिवराकाबली येथील शेतकऱ्यांसह आसपासच्या परिसरातील अनेक शेतकऱ्यांनी आपल्या शेतात हुमणी अळीमुळे पिकाचे नुकसान झाल्याची खंत व्यक्त केली आहे. या अळीने सोयाबीनच्या आंबोळ्या आणि पानांचे नुकसान केल्याने उभे पीक जागेवरच वाळू लागले आहे. अनेकदा फवारण्या करूनही हुमणी अळीवर नियंत्रण मिळवता आलेले नाही, ज्यामुळे शेतकऱ्यांची डोकेदुखी वाढली आहे.
हिवराकाबलीसह नदी क्षेत्रातील आणि माळरान परिसरातील जमिनींमध्ये हुमणी अळीचा प्रादुर्भाव झपाट्याने वाढत आहे. ही अळी जमिनीच्या खोलवर राहून पिकाच्या मुळांना आणि आंबोळ्यांना नुकसान पोहोचवते. वरून केलेल्या औषध फवारणीचा या अळीवर फारसा परिणाम होत नाही, कारण ती जमिनीत खोलवर असते. यामुळे शेतकरी हतबल झाले असून, काहींनी नाईलाजाने सोयाबीनचे पीक काढून टाकले आहे. याचा थेट परिणाम शेतकऱ्यांच्या आर्थिक स्थितीवर झाला आहे. एकीकडे उत्पादन खर्च वाढत असताना, दुसरीकडे दुबार पेरणीचे संकट शेतकऱ्यांसमोर उभे ठाकले आहे.
मागील वर्षीही या परिसरात हुमणी अळीमुळे शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान झाले होते. त्यावेळी पंचनामे झाले, परंतु शासनाकडून अद्याप नुकसानभरपाई मिळालेली नाही. यंदाही शेतकऱ्यांनी तातडीने पंचनामे करून नुकसानभरपाई देण्याची मागणी केली आहे. हिवराकाबली आणि आसपासच्या गावांतील शेतकऱ्यांना या अळीमुळे पिकांवर रोटर फिरवावे लागले आहे, ज्यामुळे त्यांचा खर्च दुप्पट झाला आहे. दुबार पेरणीमुळे शेतकऱ्यांचा आर्थिक ताण वाढला असून, पुढील उत्पन्नाची शाश्वती नसल्याने त्यांच्यामध्ये चिंतेचे वातावरण आहे.
शेतकऱ्यांनी तालुका कृषी विभागाकडे हुमणी अळीच्या नियंत्रणासाठी प्रभावी उपाययोजना आणि योग्य मार्गदर्शनाची मागणी केली आहे. स्थानिक शेतकरी संतोष गव्हाणे यांनी सांगितले, “आम्ही अनेक फवारण्या केल्या, पण अळीवर नियंत्रण मिळाले नाही. कृषी विभागाने आम्हाला योग्य ती माहिती आणि उपाय सुचवावेत, जेणेकरून आमचे नुकसान कमी होईल.” तसेच, मारुती जाधव यांनी शासनाकडे तातडीने नुकसानभरपाई देण्याची मागणी केली आहे, जेणेकरून शेतकऱ्यांना या आर्थिक संकटातून सावरण्याची संधी मिळेल.
कृषी तज्ज्ञांच्या मते, हुमणी अळीचा प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी एकात्मिक कीड व्यवस्थापन (Integrated Pest Management) पद्धतीचा अवलंब करणे गरजेचे आहे. यामध्ये जैविक कीटकनाशके, सापळे आणि योग्य पेरणी पद्धतींचा वापर केला जाऊ शकतो. तसेच, शेतकऱ्यांना हुमणी अळीच्या जीवनचक्राची माहिती देऊन त्यानुसार उपाययोजना सुचवण्याची गरज आहे. मात्र, स्थानिक शेतकऱ्यांना अशा तांत्रिक मार्गदर्शनाचा अभाव जाणवत आहे.
हिवराकाबली आणि आसपासच्या गावांतील शेतकऱ्यांनी शासन आणि कृषी विभागाकडे लवकरात लवकर उपाययोजना आणि आर्थिक मदतीची मागणी केली आहे. “आम्ही दरवर्षी नुकसान सहन करतोय, पण मदत मिळत नाही. यावेळी तरी शासनाने आमच्या व्यथा ऐकाव्यात,” अशी भावना सुनील जाधव यांनी व्यक्त केली. शेतकऱ्यांच्या या मागणीला प्रतिसाद देत तालुका कृषी विभागाने तातडीने पंचनामे आणि मार्गदर्शन मोहीम राबवावी, अशी अपेक्षा व्यक्त होत आहे.
