Peregrine falcon in marathi: निसर्ग हा मानवासाठी नेहमीच प्रेरणास्रोत राहिला आहे. त्यातील एक उदाहरण म्हणजे पेरिग्राईन फॉल्कन हा पक्षी, जो पृथ्वीवरील सर्वात वेगवान प्राणी म्हणून ओळखला जातो. हा पक्षी शिकार करताना हवेतून झेप घेतो आणि ताशी ३८९ किलोमीटर इतक्या प्रचंड वेगाने खाली येतो. इतक्या वेगात जात असतानाही त्याच्या शरीराला हवेच्या दाबाचा काहीही त्रास होत नाही. हे कसं शक्य होतं, याचं रहस्य आहे त्याच्या नाकातील एक छोटीशी हाडासारखी रचना, जी ट्युबर्कल म्हणून ओळखली जाते. ही रचना येणाऱ्या हवेचं योग्य नियंत्रण करते आणि पक्ष्याच्या श्वसन यंत्रणेला सुरक्षित ठेवते, जेणेकरून वेगवान उड्डाणातही त्याला श्वास घेण्यात अडचण येत नाही.
जालन्यात भीषण अपघात: रुग्णाला घेऊन निघालेले पाच जण कार सहित विहिरीत बुडाले, ५ जणांचा मृत्यू
या पक्ष्याच्या या अनोख्या रचनेचा अभ्यास करून एरोनॉटिकल अभियंत्यांनी आधुनिक विमानांच्या इंजिन डिझाइनमध्ये बदल केले. परिणामी, विमानांची गती आणि स्थिरता यात मोठी सुधारणा झाली. विमानांच्या इंजिनांना उच्च वेगात हवेचा दाब सहन करावा लागतो, आणि पेरिग्राईन फॉल्कनच्या नाकातील ट्युबर्कलप्रमाणे इंजिनच्या इनलेट भागात अशा रचना वापरून हवेचा प्रवाह नियंत्रित केला जातो. यामुळे विमान अधिक कार्यक्षम आणि सुरक्षित झाले आहेत.
Road Safety Lesson Tragedy: क्षणात कोसळलेलं आयुष्य, अपघाताचा जीवघेणा आघात आणि एका स्वप्नाचा अंत
अमेरिकेच्या अब्जावधी डॉलर्सच्या बी-२ स्पिरिट बॉम्बर विमानाच्या एरोडायनॅमिक डिझाइनमध्येही या पक्ष्याच्या झेपेचा अभ्यास करून महत्त्वाचे बदल करण्यात आले. या विमानाची रचना पक्ष्याच्या वेगवान आणि चपळ उड्डाणाप्रमाणे तयार करण्यात आली, ज्यामुळे ते युद्धकाळात अधिक प्रभावी ठरते. पेरिग्राईन फॉल्कनच्या शिकारीच्या पद्धतीतून मिळालेल्या प्रेरणेने विमानाच्या आकार आणि हवेच्या प्रतिकार कमी करण्याच्या तंत्रात सुधारणा झाल्या.
मनोज जरांगे पाटील का जीवन परिचय; मराठा आरक्षण के “संघर्ष योद्धा” की संघर्षपूर्ण कहानी
हे सर्व पाहता, निसर्गातील एक छोटासा जीवही मानवी विकासासाठी किती महत्त्वाचा ठरू शकतो, हे स्पष्ट होते. अशा उदाहरणांमधून विचार करणाऱ्या व्यक्तींना नक्कीच काही तरी शिकण्यासारखं मिळतं, आणि विज्ञान-तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात निसर्गाकडे पाहण्याची नवी दृष्टी मिळते.
1 thought on “Peregrine falcon in marathi: पृथ्वीवरील सर्वात वेगवान पक्षी पेरिग्राईन फॉल्कनने पहा कशी बदलली विमानांची दुनिया?”